Trong thời gian gần đây, Phương liên tục nhận được emails, texts và phone calls của học viên, khách hàng, bạn bè … hỏi thăm cách thức khai thuế cho mấy cái option transaction. Họ nói là những người làm thuế của họ bị “bó tay”. Lúc đầu, Phương không hiểu tại sao mà nhiều người lại có “vấn đề” với chuyện khai thuế nầy. Phương chơi options đã hơn 10 năm nay, đâu có bao giờ mà người khai thuế của Phương bị khó khăn gì đâu. Nhưng sau nầy thì Phương hiểu ra được rằng sỡ dĩ các bạn bị khó khăn là tại vì (1) các bạn làm việc với những người khai thuế hơi bị … dỏm; hoặc (2) các bạn mở brokerage account với những broker cũng hơi bị dỏm luôn ;-))
Theo luật của sở thuế, các investment brokers không cần phải gửi cho bạn những cái report cho mấy cái option transactions của bạn trong năm 2013 (nhưng năm sau, họ PHẢI report những option transactions của năm 2014). Do đó, chỉ những broker nào “siêng năng” mới chịu làm reports, còn mấy ông thần làm biếng thì trốn tránh trách nhiệm hết trơn.
Phương có accounts ở TD Ameritrade, TradeKing và eOption. May mắn cho Phương, cả 3 chỗ nầy đều report mấy cái option transaction hết. Chỉ khổ là thằng eOption đã đổi trading platform hồi khoảng giữa năm rồi, nên information chuyển từ hệ thống cũ qua hệ thống mới bị missing tùm lum hết, phải ngồi bổ sung lại cũng mệt. Còn TD Ameritrade với TradeKing thì không bị trục trặt hay thiếu sót gì hết. Mọi sự đều thuận bườm xuôi gió 🙂
Tiếc rằng có những công ty khác đã hoàn toàn không tổng kết gì hết những mua bán option trong năm. Scottrade và E*Trade là 2 chỗ mà Phương đã nghe “mét” là nằm trong danh sách của những “broker cà chớn”. Nếu bạn “dính” nhằm những chỗ nầy, bạn phải chịu khó dò dẫm lại hết mấy cái activities của mình trong năm qua (xem historical activities hoặc old statements) để coi số tiền bán ra, mua vô là bao nhiêu đặng còn tính lời hoặc lỗ. Công chuyện nầy sẽ khá cực khổ nếu bạn mua bán nhiều mà không chịu keep track on a spreadsheet hoặc in a journal. But I don’t know of any other ways.
Nhớ tính luôn cả tiền commission và fees, bạn nhé.
Để Phương cho một vài thí dụ để bạn coi theo mà làm nè nha:
Vào ngày 04/20/13 bạn bán ra 5 cái naked put của HFC 7/19/13 45.0 PUT với giá 3.50 mỗi contract. Bạn lấy vô được 350 x 5 trừ 10.95 comm & fees = $1,739.05
Mấy tháng sau, vào ngày expiration 07/19/13, HFC closes at 42.42 so you got put at 45. Sau khi bạn bị assigned, mấy cái options của bạn sẽ “xong xuôi trách nhiệm”, nên bạn có thể coi là chúng đã “trở thành vô giá trị”. Do đó, cho cái chiêu naked put nầy, trên giấy tờ, bạn đã “lời” được trọn vẹn $1,739.05.
Nhưng mà, bạn đã bị tạm thời lổ vốn phần stock, vì giá HFC lúc đó chỉ 42.42 thôi mà bạn phải mua vô với giá 45.00 lận.
Khi bạn bị assigned, cái account của bạn sẽ hiện lên tới 2 cái transaction riêng biệt, một cái cho option và cái kia cho stock, giống như vầy nè:
07/19/13 — Assigned — 5 HFC 7/19/13 45.0 Put
07/19/13 — Purchase — 500 HFC @ 45.0
Bạn đã phải trả ra 45 x 500 cộng thêm 23.75 commision = $22,523.75. Đây là tổng số tiền bạn trả ra để mua 500 shares HFC. Tiền commission hơi cao vì không phải mua bình thường mà là kết quả của assignment.
Mấy ngày sau, 7/29/13 bạn nhân cơ hội stock đang trên đà lên, bạn bán ra 5 cái covered call HFC 11/17/13 50.0 CALL với giá 2.30 per contract. Bạn lấy vô được 230 x 5 trừ 10.90 comm & fees = $1,139.10.
Khoảng giữa tháng 9, HFC rớt xuống còn khoảng 41 thôi, bạn quyết định buy-to-close mấy cái covered call với giá chỉ có 1.00 mỗi contract. Bạn trả ra 100 x 5 cộng 10.75 commission = $510.75. Cái transaction nầy (debit $510.75) cùng với cái transaction của ngày 7/29/13 (credit $1,139.10) cho bạn kết quả là bạn đã lời $628.35 cho chiêu covered call.
Bạn vẫn còn nguyên 500 shares của HFC.
Tới cuối tháng 11, HFC lên cao, bạn bán hết 500 shares với giá 48.00, thu vô 48 x 500 trừ 8.82 comm & fees = $23,991.18. Cái transaction nầy (credit $23,991.18) cùng với cái transaction ngày 7/19/13 ở trên (debit $22,523.75) đã giúp bạn lời thêm được $1,467.43 cho phần mua bán stock của bạn nữa.
Tóm tắt kết quả những giao dịch của bạn:
- Naked put lời = 1,739.05
- Covered call lời = 628.35
- Stock lời = 1,467.43
Tổng cộng tiền lời = $3,834.83. Ồ, chưa hết đâu, trong thời gian chỉ 4 tháng rưỡi mà bạn đã giữ stock (từ giữa tháng 7 đến cuối tháng 11), bạn đã được nhận tới 3 lần tiền dividend lận, cộng lại là $1.30 cho mỗi share. Có nghĩa là bạn đã thu vô thêm được $650 cho 500 shares của bạn. Trading profits cộng với tiền dividend ra tổng số lời của bạn là $4,484.83.
Đâu có tệ đâu, bạn hả?
Phương hy vọng những giải thích và thí dụ ở trên sẽ giúp bạn khai thuế được dễ dàng hơn. Thôi, bạn ráng chịu cực năm nay đi. Năm tới sẽ đở khổ hơn rồi vì broker nào cũng đều phải tính sổ sách đàng hoàng dùm cho những mua bán option của bạn. This year it is optional. Next year it is required. Nhưng theo Phương, tất cả mỗi chúng ta đều nên tự chính mình ghi chép lại đàng hoàng từng transaction của mình. Không phải chỉ là để tính lời lổ đặng khai thuế không thôi đâu nha. Khi giữ sổ sách, nhật ký đầu tư rõ ràng, nhất là ngoài ghi chép giá cả ra còn viết thêm lại những lý do, cảm giác, suy nghĩ lúc mua bán nữa, chúng ta có thể tự học hỏi rất nhiều từ những thành công và thất bại của chính mình.
Mình càng giỏi thì sẽ càng giàu — đúng hông?
Mới làm quen với Rủnh Rỉnh mà đã “nghe” ghiền Rủnh Rỉnh rồi. Bài viết nầy rất quan trọng trong việc học hỏi về đầu tư của tôi. Cám ơn thầy Phương nhiều nha. Hy vọng sẽ được đọc thêm những bài viết hữu ích kế tiếp
Khi viết bài, Phương có rắc xì-ke lên chữ đó anh Long ơi, hì hì. Nghe anh “than” ghiền, Phương khoái quá trời. Sẽ cố gắng tranh thủ viết bài thường xuyên để chia xẻ với bạn đọc. Cám ơn anh!