Hổm rày 2 đứa con của Phương được nghỉ lễ Noel và Tết Tây nên gia đình nhỏ của Phương có được nhiều dịp ăn cơm chung với nhau. Mới đây, đứa con gái đã hỏi Phương: “Ba à, tại sao có nhiều người Việt mang họ Nguyễn quá vậy Ba?”
Phương trả lời con: “Tại vì họ Nguyễn là họ của những ông vua cuối cùng của nước Việt Nam đó con.”
Con của Phương vẫn còn thắc mắc: “Họ của vua thì sao?”
Phương cười hì hì, nói giỡn với con: “Hồi xưa, mấy ông vua nầy có nhiều vợ lắm, chứ không phải như Ba bây giờ chỉ có một mình Mẹ con. Do đó, mấy ổng có rất nhiều con. Rồi con của mấy ổng lại cũng có nhiều vợ và đẻ ra nhiều con thêm nữa … nên vì vậy mà mới có cả đống người mang họ Nguyễn đó con à.”
Thằng con trai của Phương nãy giờ ngồi im nghe, bây giờ cũng lên tiếng hỏi: “So, are all the Nguyễn people related? Are they all from one big royal family?”
Phương không giỡn nữa mà trả lời nghiêm chỉnh: “Không đâu con! Rất nhiều người cùng mang họ Nguyễn hoàn toàn không có quan hệ máu mủ gia đình với nhau. Đã có rất nhiều người thật ra là họ Trần, họ Lê, họ Phạm, họ Lý, vân vân … nhưng đều đã đổi qua thành họ Nguyễn hết.”
Hai con của Phương cùng hỏi một lượt: “Why the heck did they do that?”
Phương không trả lời mà hỏi ngược lại con: “Hai con biết Con Ông Cháu Cha có nghĩa là gì không?”
Hai đứa con Phương ngơ ngác lắc đầu (Thông cảm nhe: tụi nó ra đời và lớn lên ở Mỹ mà!)
Phương giảng giải: “Con Ông Cháu Cha là những người thuộc các gia đình có tiền, có tiếng, có quyền lực địa vị trong xã hội. Ở Việt Nam, những người nầy thuộc dạng untouchable, above-the-law. Họ có lái xe ẩu, đụng chết người cũng khỏi phải ở tù nữa!”
Hai con của Phương cùng nhăn mặt: “What?”
Phương gật đầu thông cảm: “Yeah, I know, that’s very bad! Ba hy vọng rằng những chuyện bất công, cà chớn như vậy sẽ mỗi ngày một bớt đi. Nhưng mà hai con biết không, ngày xưa còn có một thứ khác, hơn xa Con Ông Cháu Cha nữa lận. Đó là Con Vua Cháu Chúa.“
Con gái của Phương nhanh nhẩu: “That’s like … royalty, I mean … members of the royal family, right Dad?”
Phương khen: “Con đúng rồi, giỏi quá!”
Rồi giảng dạy tiếp: “Vua Chúa ngày xưa có nhiều quyền lực lắm. Họ không nể nang ai hết, muốn làm gì thì làm. Con cháu của họ cũng được ăn trên ngồi trước, hết sức sung sướng dù cho đất nước, người dân có nghèo khổ đi nữa!”
Con trai Phương giơ tay: “Like that dude in North Korea, right Dad? His country is so poor but he’s still so fat because he eats too much!”
Phương cười ngất: “Yep, exactly like that dude!”
Cười hả hê xong, Phương nói tiếp: “Họ Nguyễn đã là họ của nhiều ông vua. Những người mang họ Nguyễn đã được những lợi lộc, ưu đãi đặc biệt trong suốt triều đại của mấy ông vua nầy. Cho nên trong nhân gian thiên hạ, có nhiều người đã lợi dụng thời cơ và tự đổi họ của mình, của cả gia đình dòng dõi của mình thành ra họ Nguyễn luôn, đặng mà … hưởng ké! Ba nghĩ là hồi xưa việc thay tên đổi họ chắc cũng dễ dàng lắm. Tại lúc đó người ta đâu ai có bằng lái xe, giấy tờ I.D., chứng minh nhân dân hay số an sinh xã hội gì đâu. Cho nên hễ muốn đổi là cứ tự đổi thôi hà!”
Nhưng bạn ơi, không phải chỉ hồi xưa làm “con vua cháu chúa” mới có lợi thôi đâu nhé. Ngày nay, dính líu đến những thứ có hơi hướm “hoàng tộc” — tiếng Mỹ gọi là “royalty” — cũng có thể đem đến cho ta nhiều bổng lộc hết sức đặc biệt đó nha. Để Phương nói thêm cho bạn rõ nè …
Trong Anh Ngữ, chữ “royalty” ngoài ý nghĩa là hoàng gia, hoàng tộc, những thứ dính líu đến ông hoàng bà chúa, còn thêm một định nghĩa nữa là tiền lệ phí, tiền phần trăm trả cho tác quyền, bản quyền, và quyền được khai thác quặng mỏ nữa. Thí dụ như là trường hợp bài hát “Happy Birthday” nè, suốt một khoảng thời gian thật dài từ đâu 80 năm về trước cho đến năm 2016 vừa rồi, bất cứ ai muốn làm chương trình radio, TV hay phim ảnh mà có xài bài hát nầy đều phải nộp lệ phí khá nặng nề cho công ty có tác quyền Warner Music. Mặc dù bài hát nầy nó đã cũ rít cũ rơ rồi (trên 100 tuổi lận!) nhưng vì nó quá xá phổ biến nên hằng năm, Warner đã thu vô cả 1-2 triệu đô-la ngon lành.
Có khá nhiều những công ty đã và đang hốt vô bạc triệu, bạc tỷ hằng năm nhờ lấy được tiền royalty từ bảng quyền, công nghệ hay tài sản của họ. Đáng kể nhất có lẽ là Qualcomm với rất nhiều bằng sáng chế cho smart phones và gần đây nhất là cho 5G network. Công ty nầy đã từng thu $10-15 cho mỗi một cái iphone mà Apple sản xuất. Hiện tại, hai anh nầy đang kiện tụng nhau, Qualcomm tố rằng Apple đang còn nợ $7 billion tiền royalty chưa trả — ghê chưa?
Tóm gọn lại 1 câu như vầy: thu tiền royalty là một cách làm ăn rất “sướng”, vì hầu như là mình chỉ cứ “ngồi đó” mà chờ thiên hạ nộp “tiền xâu” cho mình thôi chứ khỏi cần cực khổ gian nguy gì hết trọi trơn.
Nhưng trong “thời buổi nhiễu nhương” nầy, khi mọi công ty lời lỗ, xấu tốt gì cũng đều bị quất te tua, cả thị trường thường xuyên đỏ hoét, Phương muốn khuyên các bạn hãy đầu tư vô một công ty “hoàng tộc” khác, rất đặc biệt ở chỗ là đã xanh rờn suốt hơn 1 tháng nay rồi.
Công ty nầy mang tên là Royal Gold (ký hiệu RGLD), dịch từ Hán Việt là Hoàng Hoàng, diễn nôm ra thành Vàng Của Vua.
Công ty nầy nằm trong ngành khai thác vàng, bạc và đồng, nhưng lại không dính dáng trực tiếp đến những công chuyện tìm kiếm, đào xới quặng mõ!
Royal Gold ký giao kèo hợp đồng với những công ty khai thác, đưa trước liền cho họ một số tiền để đổi lấy quyền được mua vàng bạc với giá hời theo thỏa thuận (gọi là “metal streams”), hoặc thu phần trăm lệ phí (tức là “royalty” như mình đã nói ở trên). Hiện tại, RGLD đang có hợp đồng kiểu nầy với 40 quặng mỏ đang sản xuất và 18 cái đang còn trong giai đoạn chuẩn bị. Tất cả những quặng mỏ nầy đều nằm trong những vùng an toàn về chính trị: Mỹ, Canada, Mexico, Dominican Republic và Chile.
Giá cả cùa vàng bạc đã xuống nhiều trong 7 năm qua. Hiện tại, giá vàng đang là khoảng $1,290 một ounce, thấp hơn đáng kể so với giá khoảng $2,000 một ounce trong năm 2011. Do giá thấp như vậy, hầu hết những công ty khai thác vàng bạc đều đã dở sống dở chết trong 7-8 năm nay. Ngược lại, nhờ vào mô hình kinh doanh đặc biệt, nên Royal Gold vẫn tàng tàng ăn nên làm ra, thu nhập hằng năm cứ tăng trưởng đều đều. Công ty nầy đã bắt đầu trả dividend từ năm 2001. Từ đó đến giờ, tiền dividends đã cứ tăng đều đặn và liên tục, với tốc độ trung bình là mỗi năm lên thêm 19% nữa.
Royal Gold là một stock bạn nên có trong tài khoản của mình, nhất là trong lúc thị trường vẫn còn điên đảo như bây giờ. Không những bạn sẽ ăn ngon ngủ yên hơn tí xíu, mà còn có thể nhận (bừa) rằng tui có dính dáng mặn mà với Con Vua Cháu Chúa nữa!
