Giá cả và giá trị

Bữa nay, ai mà có BIDU là trúng mánh. Đúng vậy, cổ phiếu của hãng Baidu, Inc. đã nhảy $88 tức 14% lên thành $709 một share. Nếu bạn chỉ bỏ 6 ngàn mấy ra mua 10 shares ngày hôm qua thì bữa nay đã lời gần 1 ngàn đô rồi.

Phương tiếc hùi hụi. Phương đã để ý theo dõi cái hãng nầy từ trên 1 năm nay, từ hồi nó chỉ có 1 trăm mấy chục đô mỗi share thôi. Lúc đó Phương đã biết rằng Baidu là search engine hạng nhất ở bên Tàu, vượt xa cả Google luôn. Mà dân Tàu thì càng ngày càng giàu, càng ngày càng xài internet nhiều hơn. Nước Tàu càng ngày càng mạnh, càng ngày càng phát triển thật nhanh dù cho Mỹ, Nhật và hầu hết những nước bên Âu Châu đang lâm vào cảnh kinh tế trì trệ. Có nghĩa là Baidu có rất nhiều cơ hội, khả năng để lớn mạnh và hốt bạc. Phương đã biết chắc như vậy.

Nhưng Phương lại chẳng mua lấy 1 share Baidu nào hết trọi trơn. Các bạn có thấy Phương ngốc kinh khủng hông? Nếu Phương mua lúc đó thì bây giờ 1 lời thành 6 rồi, tha hồ mà rủng rỉnh!

Lý do bự nhất khiến Phương không mua cái stock nầy là tại Phương đã lộn GIÁ CAO thành GIÁ MẮC. Đây là 1 trong những cái lỗi rất nhiều người mắc phải, nhất là những người ít có kinh nghiệm về đầu tư, đặc biệt là đầu tư stock. Bởi vậy, Phương mong các bạn hãy đọc thật kỹ cái blog nầy, nghiền ngẫm nó cho thấu đáo cặn kẽ, và ráng ghi nhớ. Khi các bạn hiểu được rằng giá cao không hẳn là mắc, và giá thấp không hẳn là rẻ, thì các bạn sẽ thắng nhiều hơn và thua ít hơn trong đầu tư cũng như trong cuộc sống.

Nếu Phương đố bạn rằng: “Có 2 cái áo, đều mới, đều bằng vải cotton, đều màu trắng, đều cỡ medium, nhưng 1 cái giá $10, còn cái kia giá tới $90. Vậy cái nào rẻ, cái nào mắc?” thì bạn sẽ trả lời sao nè? Bạn mà lật đật nói: “Dĩ nhiên cái $90 là cái mắc hơn.” thì coi chừng bạn sai đó nhe. Cái áo $10 có thể đã được may bằng vải xấu do thợ yếu tay nghề bên xứ Chắc-Cà-Đao. Còn cái áo $90 là hàng hiệu danh tiếng được may bằng vải xịn bởi thợ chiến đấu bên Ý-Đại-Lợi. Cái áo $10 kiểu xấu, đường kim mũi chỉ thô thiển, mặc rộng thùng thình, giặt mới một lần đã xù lông, lỏng nút, sút chỉ, tưa bâu. Cái áo $90 mặc vô mát rười rượi, ôm khít khao vừa vặn, bụi không bám, giặt không nhăn, màu tươi tắn mãi không phai, mặc hoài mà vẫn mới. Cái áo $10 là giá bình thường. Cái áo $90 là giá đặc biệt khuyến mãi, đã được bớt 50% từ giá nguyên thủy $180.

Sao, bây giờ bạn đã thấy được rằng cái áo $90 mới là cái “rẻ” hơn chưa?

Rẻ hay mắc không chỉ đơn giản ở giá cả thôi mà còn tùy theo chất lượng của món hàng, của sự phục vụ nữa. GIÁ CẢ và GIÁ TRỊ có thể rất khác nhau. Và cái câu “tiền nào, của đó” chưa hẳn là lúc nào cũng đúng.

Giá cả của chứng khoán lại càng phức tạp hơn nữa. Stocks có thể được phân chia (split) ra, 1 share có thể được “cắt nhỏ” ra thành nhiều shares để cho cái giá cả của nó có vẻ như là “rẻ” hơn. Như công ty Bershire Hathaway của ông Warren Buffett có 2 loại cổ phiếu: A shares và B shares. Loại BRK-A giá hôm nay là $116,801 mỗi share, cao bằng tiền lương nguyên cả năm của một người kỹ sư giỏi. Loại BRK-B giá hôm nay là $78.09 nhẹ nhàng hơn nhiều. Vào cuối ngày 20 tháng 1 năm 2010, giá của BRK-B là $3,476 mỗi share lận. Ngày kế tiếp 21/1/2010, cổ phiếu BRK-B split ra 1 thành 50, giá mỗi share “xuống” còn $72.72 thôi. Nhưng thật ra BRK-B đã không có xuống giá mà trái lại đã tăng giá, vì nếu lấy $72.72 nhân với 50 được kết quả $3,636 tức là BRK-B đã lên $160 cao hơn ngày hôm trước. Bạn thấy đó, giá của BRK-B ngày 21/1 nhẹ nhàng hơn, dễ mua hơn cho những người ít tiền vì nó thấp hơn, nhưng rõ ràng là nó không có rẻ hơn giá của ngày 20/1.

Giả dụ như ngày mai, hãng Baidu, Inc. quyết định split cổ phiếu của họ 100-for-1, và giá của BIDU còn cỡ $7.55 cho mỗi share thôi. Khi đó, sẽ có vô số người reo hò ỏm tỏi “rẻ quá, rẻ quá” và nhào ra mua ào ạt. Nếu có mặt bạn trong số những người nhào ra mua đó, Phương hy vọng rằng bạn  không phải mua vì nó “rẻ” (làm sao rẻ được khi vừa mới lên 14% hôm trước lại lên tiếp thêm 6% nữa hôm sau). Mà bạn mua vì bạn tin rằng BIDU vẫn còn tiềm năng và cơ hội để tiếp tục đi lên.

Phương chỉ ước gì Phương đã mua hôm qua giá $621 mỗi share, để ngày mai sẽ “bán lổ” lại cho bạn giá $7.55.  Mèn ơi, được như vậy thì sướng biết mấy. Bạn cũng vui mà Phương lại càng vui hơn nữa kìa!